Kreu Blogu Faqe 2

Familja Kupi, Dega e PLL për SHBA, përkujtoi dhe e nderoi figurën e gjeneral Abaz Kupit, në Nju Jork

0
Nga Beqir SINA – New York 
“Duhet që brezi i sotëm të përballen me sfidat e së ardhmes, duke kujtuar rrënjët e së kaluarës dhe për ta sjell atë në të gjithë komunitetin shqiptar në Amerikë. Por, jo vetëm! ajo duhet të përcillet me të njëjtën frymë edhe në vend/origjinën tonë” 
QUEENS NY : “Partia “Levizja e Legalitetit”- Dega e saj në SHBA & Kanada, në bashkëpunim me familjen Kupi edhe këtë vit, si cdo vjet, të shtunën e parë të muajt janar, përkujtoi dhe e nderoi figurën e gjeneral Abaz Kupit, me pelegrinazhin e mbajtur tek varri i Gjeneral Abaz Kupit, në varrezat Maple Grove Cemetery, ne Kew Gardens, Queens NY, për të përkujtuar 48-vjetorin e vdekjes së udhëheqësit të nacionalizmit shqiptar, burrit që, në krye të trupave te Mbretit Zog, i zbardhi faqen Shqipërisë më 7 – Prillin e 1939-ës, dhe themeluesit të Organizatës Kombëtare të Levizjes së Legalitetit,” tha Kryetari Hakik Mena – Kryetari i Partisë Levizja e Legalitetit për SHBA & Kanada.

Peligrinazhi, i cili përkujtoi dhe e nderoi figurën e gjeneral Abaz Kupit, është një ngjarje vjetore e këtij komuniteti, duke ringjall kujtimin e paraardhësve tanë të shquar në varrezat qytetare në Queens – New York. Në çdo javë të parë të janarit, familja Kupi, dega e Organizatës Kombëtare të Levizjes së Legalitetit sot Partia Lëvizja e Legalitetit, patriotët dhe atdhetarët në mërgim, dashamirët e familjes Kupi, me pjesëmarrjen e tyre dëshmuan edhe një herë se pelegrinazhi me homazhet që ju bënë Abaz Kupit dhe disa individëve të shquar të diasporës shqiptare në Amerikë, të varrosur në Maple Grove Cemetery në Kew Gardens, Queens NY, do të jetë një traditë e suksesshme, një përkujtim e nderim që frymëzon edhe sot për rolet e tyre.

Në këtë ceremoni përkujtimore morën pjesë pjesëtar të familjes Kupi, miq e dashamirë të saj, veprimtarë dhe përfaqësues të komunitetit, anëtar të Partisë Lëvizja e Legalitetit, Federatës PanShqiptare Vatra, dhe organizatës Rrënjët Shqiptare, përfshirë edhe Nënkryetarin e Partisë Lëvizja e Legalitetit – z. Lurian Mena, ardhur nga Tirana.

Abaz Kupi, lindi më 6 gusht 1892 në Krujë, dhe vdiq në Nju Jork, më 9 Janar 1976. Për shumë njohës të kohës së tij, ai u thirrë dhe si Bazi i Canës (Abazi i Hasanit, në të folmen e vendlindjes), dhe ishte një ushtarak e luftëtar i pakursyer i çështjes kombëtare gjatë Luftës së Dytë Botërore. Me zbarkimin e italianëve në Durrës me 7 prill 1939, pushtimin e Shqipërisë, nga italia fashiste, ai bëri me forcat e tij, dhe qëndresën e parë për 36 orë, duke i pritur fashistët italian me armë në dorë, gjatë zbarkimit të tyre në bregdetin shqiptar.

Në ndërkohë, prej ditës së vdekjes, 9 Janar 1976, te varri i tij në Nju Jork, mbahet peligrinazhi, ku për çdo vjet, familja Kupi, Dani dhe Gjergji, në bashkëpunim me degën e PLL-së, së bashku veprimtar e udhëheqës të partive e organizatave politikë, mbretërorët, legalistët, demokratët, miqtë dhe dashamirët, e familjes Kupi, tubohen duke sjell në këtë përkujtimore, kujtimet e tyre për të nderuar figurën e gjeneral Abaz Kupit.

Ceremoninë e 48-të përkujtimore, e hapi me fjalimin e tij nënkryetari i Partisë Lëvizja e Legalitetit z.Lurian Mena, i cili tha se i gjendur këto ditë në SHBA, kam nderin të jem sot midis ajkës së zogizmit dhe nacionalizmit shqiptar në këtë ceremoni perkujtimore të gjeneral Abaz Kupit!

“I lindur dhe rritur në një familje nacionaliste krutane Abaz aga do të shpaloste gjatë jetës së tij virtytet e trimnisë, besnikërisë dhe mprehtesisë në gjykime dhe vendime!, tha nën/kryetari Mena, duke vazhduar “I vendosur për të qenë në anën e duhur të historisë Abaz Aga vihet nën urdhrat e gjigandit shtetformues Mbretit Zog, si komandant i Krujes dhe me pas si major i xhandarmerise se Durresit 1932-1939!.”

Ai tha se ishte pikerisht ne kete status kur ai do te udhehiqte qendresen me largpamese dhe domethenese qe shteti monarkik shqiptar me ne krye mbretin Zog kishte organizuar kundrejt nje superfuqie te asaj kohe sikurse ishte Italia fashiste! “Do te ishte data 9 prill e cila do t’i zbardhte faqen Shqipnise ne rezistencen ndaj te keqes dhe do te skaliste ne perjetesi emrin e ketij njeriu trim e vizionar!”

Mirëpo tha nënkryetari i kësaj partie :


“Ka kaluar afro gjysem shekulli nga vdekja e Abaz ages por Shqipnia londineze vazhdon te jete e pushtuar qe prej Nentorit te 1944, u shpreh ai duke quajtur farsë Ramiziane, atë çfarë ka ndodhur me populin shqiptar “ ka 46 vite diktature Enveriane dhe 33 vjet demokraci fars Ramiziane, që nese ne 46 vite diktature elitat nacionaliste zogiste u vrane, persekutuan, burgosen, në farsën me emrin demokraci, makineria e sigurimit të shtetit u perpoq me cdo kusht ta linte në hije të vetmen parti tradicionale konservatore dhe kombëtare Partine Levizja e Legalitetit!, Megjithatë përtej pengesave të shumta të mirëorganizuara nga ish sigurimi i shtetit dhe prej degëve besnike të partisë së punës si Ps dhe Pd , partira jonë PLL me përpjekjet heroike të legalistëve qëndrestar të burgjeve e internimeve si edhe me ndihmën e pakursyer të diasporës zogiste, arrin të futet në jetën politike duke u bërë faktor i rëndësishëm në mbarë Shqipninë, sidomos në Shkodër!”

Kryetari i Legalitetit për Shtetet e Bashkuara të Amerikës & Kanada, z.Hakik Mena, përcolli në fjalën e tij jetën veprën, aktivitetin heroik, patriotik e atdhetar të Abaz Kupit, në atdhe dhe SHBA-së.

Mesazhin e dërguar nga kryetari z. Shpëtim Axhami, në pelegrinazhin e përvjetshëm në nderim të gjeneral Abaz Kupit, e përcolli nëpërmjet leximit z.Ahmet Hoti, nënkryetar i degës së PLL për Amerikë&Kanada.

“Të nderosh Abaz Kupin ke nderuar Kombin tënd!” thuhej në mesazhin e kryelegalistit Axhami:

“I nderuar Kryetar i PLL për SHBA z.Hakik Mena. Të dashur miq legalist mbështetës të filozofisë zogiste pjesmarrës në këtë takim të përvitshëm në kujtim të patriotit nacionalist Gjeneral Abaz Kupit.Ju pjestarë të Familjes patrotike Kupi, miq e të ftuar të tjerë rezident në ShBA. 
Pavarsisht largësisë dhe dëshirës për të qenë mes jush, kam nderin që nga këtu në Atdhun tuaj, në emrin Tim personal dhe në emër të Kryesisë së Partisë Lëvizja e Legalitetit të ju pershëndes duke ju shprehur gjithashtu vlerësim e mirënjohje për këtë tubim tuaj domethënës, me vlera dhe të merituar në kujtim të heroit tonë kombëtar gjeneral Abaz Kupi,” ju drejtohej të pranishmeve kreu i legalistëve z.Shpëtim Axhami.
.
Në mesazhin e tij kreu i legalistive Axhami, theksojë se : “Duke nderuar Gjeneral Abaz Kupin, ju keni nderuar kombin tonë, pasi fatet dhe jeta e Tij ishin të lidhura gjithmonë vetëm me interesin kombëtar e sidomos për një Shqipëri të lirë etnike e me Mbretin Zog si mbret të shqiptarëve. Ashtu si para-ardhësit tanë larguar në egzil politik pas vitit 1944, të cilët të organizuar nëpërmjet Organizatës Kombëtare Lëvizja Legalitetit, mbajtën gjallë frymën zogiste edhe ju sot duke nderuar Abaz Kupin po tregoni vlerat e larta fisnike që kanë karakterizuar gjithmonë nacionalistët zogist mbështetës të kauzës mbretërore.”

Më pas në emër të familjes Kupi, profesor Nderim Kupi, ri-solli disa kujtime të veçanta të veprimtarisë patriotike të Legalitetit, mërgatës nacionaliste në mërgim në dobi të atdheut e kombit shqiptar.

Këtë pelegrinazh në emër të Federatës PanShqiptare Vatra, e përshëndeti edhe editori e gazetës Dielli, Sokol Paja, duke theksuar se “nderimi për Gjeneral Abas Kupin, është respekt dhe nderim për historinë tonë kombëtare qëndresën antifashiste e anti-komuniste”.

Marinsi Marko Kepi – Presidenti i organizatës “Rrënjëve Shqiptare”, thotë se kishte nderin të merrte pjesë në memorialin përkujtimor për të nderuar figurën e gjeneral Abaz Kupit, pelegrinazhin e përvjetshëm të mbajtur në varrezat Maple Grove Cemetery, ne Kew Gardens, Queens NY, për të përkujtuar Gjeneral Abaz Kupin, atë që u ngrit kundër Italisë fashiste më 7 prill 1939, ditën kur italia fashiste sulmuan për të pushtuar Shqipërinë : “Gjeneral Kupi, luftoi heroikisht me batalionin e tij, për ti dalë në mbrojtje atdheut të tij, edhe me një rezistencë simbolike, siç ishte ajo e shtatë prillit 1939-të, për 36 orë, kundër një armiku që i kalonte ata me mijëra trupa dhe armatime”.

Gjeneral Kupi luftoi për Mbret dhe atdhe! Rroftë kujtimi i tij! thotë Marko Kepi

Pelegrinazhi i 48-të, u përmbyll me atë Homazhin tradicional të përvejtshëm, në vendin ku ndodhet varri i Gjeneral Abaz Kupit – në varrezat publike “Maple Grove Cemetery” Kew Graden – Queens NY. Atü, ku Familja Kupi, Dani dhe Ndrec Gjergji, miqt e të afërmit e tij, atdhetarët, patriotët, demokratët shqiptarë në mërgim, pranë varrit të tij – vendosën kurora me lule të freskta dhe buqeta lulesh, duke bërë edhe një fotografi të përbashkët përkujtimore.

Lindja e Krishtit, festë gëzimi në Ulqin

0

Gjekë Gjonaj

Ashtu si çdo vit, festa e Krishtlindjes (K’shnellave )     është pritur me një atmosferë festive në qytetin e Ulqinit nga besimtarët katolikë.  Ceremonia ka nisur ditën e diel me meshat   e mbajtura në kishat  e famullisë katolike të kësaj komunë. Mesha tradicionale  e mesnatës që të kujton lindjen e  birit të Zotit  është mbajtur  në kishën e Ulqinit, për të vijuar ditën e hënë me mesha në kishat katolike.

 Mesazhet e  urimit

Meshtarët  uruan të gjithë besimtarët katolikë  për më shumë paqe, mirësi, dashuri, pajtim dhe falje. Në mesazhet e urimit për këtë festë të madhe që simbolizon lindjen e Jezusit,  i cili besohet nga të krishterët si Biri i Perëndisë zbritur në tokë për të shlyer mëkatet e njerëzimit,   u theksua ringjallja e shpresave të reja me vlera universale në bashkësitë shumetnike dhe shumë kulturore siç është  ajo e Malit të Zi, respektivisht edhe e  Ulqinit. Nga ana tjetër mjaft njerëz  të besimit   katolikë  këtë  festë e kanë pritur me fishekzjarrë,  duke krijuar një atmosferë të gëzueshme.

Bredhi i Krishtlindjes

Çdo familje katolike  ka zbukuruar shtëpinë e vetë   me rastin   e Krishtlindjeve  me ngjyra të ndryshme, mes të cilave dominon ngjyra e kuqe e cila simbolizon gjakun e Jezu Krishtit, që u derdh në kryqëzimin e tij. Shtëpia,  sipas traditës  së vendosjes së zbukurimeve, nuk mund të paramendohet pa  vendosjen  ( sjelljen ) e Pemës ( bredhit)  së Krishtlindjeve dhe zbukurimin e saj. Bredhi i Krishtlindjeve  është një simbol që fton familjet të mblidhen në  një atmosferë paqeje, pranë së cilës shkëmbejnë dhurata  dashurie dhe gëzimi në frymën e Krishtlindjes.  Ambientet  jashtë shtëpisë janë   dekoruar  me drita, apo figura të tjera Krishtlindjesh, qirinj, kurora, engjëj, zile…

Ushqimi në  Natën e Krishtlindjeve

Një pjesë e rëndësishme e  kremtimit  të kësaj feste të madhe  ishte edhe ushqimi. Natën e Krishtlindjeve , sipas traditës, zonjat e shtëpisë kanë  përgatitur ushqim   të ligët, pa vezë, mish, sallo dhe yndyra të tjera shtazore , përfshirë  edhe produktet e qumështit. Në tryezën e Natës së  Krishtlindjeve kishte,  peshk të pjekur e të zier, gështenja, fiq të thatë, kumbulla, mollë, dardhë, arra,   perime e fruta,  etj.     Tri ditëve tjera  amviset  gatuan   lloj-lloj ushqimesh  të shijshme dhe ëmbëlsira të shoqëruara me pije të ndryshme për mysafirët e besimeve të tjera të cilët si gjithmonë në këtë qytet festuan së bashku.      Një aspekt tjetër  tërheqës i Krishtlindjeve moderne  ishte edhe shkëmbimi i dhuratave, për të cilat   shumë njerëz mendojnë se i kanë  fillimet me dhuratat e shkëmbyera gjatë një festivali që zhvillohej gjatë muajit dhjetor në perandorinë Romake. Dhuratat  e posaçme  fëmijëve ua solli Babagjyshi ( babadimri)  gazmor i Vitit të Ri.

Atmosferë festive në familjen Smajlaj

Ne  kemi privilegjin   të bëhemi pjesë e  atmosferës festive  me rastin e Krishtlindjeve  në    familjen e  Toni Smajlaj nga Peja ( Kosovë), e cila jeton në Ulqin, ku vërejmë energji pozitive e gëzim shpirtëror.

“ Krishtlindja është festë  shpirtërore kryesisht. Unë  dhe bashkëshortja ime Cicilia  nga Mitrovica i mbajmë  mend shumë mirë festat në rininë tonë. Natën e Krishtlindjeve mblidhej familja,  përgatitej darka, para darkës thuhej urata,  shtrohej darka solemne sipas riteve e zakoneve të festës, vlohej një gotë me raki kryesisht  kumbullash me qëllim që ta mbajë trupin e ngrohtë, pasi   nata e 24  dhjetorit është  e  ftohtë  dhe  pastaj shkohej në kishë për të ndjekur   meshën  e mesnatës.   Pas meshës familjarët ktheheshin në shtëpi,  uleshin në  tryezë  dhe vazhdonin   me kremtimin e ri –  ringjalljen e Jezu Krishtit. Këtë traditë e ruajmë edhe sot. Darka e Krishtlindjes  në familjen tonë është plot gëzim. Para se të ulemi për të ngrënë, ndezim një qiri dhe themi lutjen: “Ati ynë që je në qiell, u shenjtëroftë emri yt, ardhtë mbretëria jote, u bëftë vullneti yt, si në qiell ashtu në tokë. Buklën tonë të përditshme falna sot!”  E gjithë familja vazhdon me  lutjen: “ Të falem Mari, hirplotë e Zoti me ty, e bekuar je mbi të gjitha gratë, i bekuar fryti i barkut tend, Jezus “  dhe e përfundojmë me lutjen “ Kjoftë lumnia e Atit”. Natën e festës hamë darkë  të gjithë  familjarët dhe pastaj shkojmë në kishë të shohim meshën.  Në jetë asnjë gjë nuk dua më shumë përveç një familje të mbledhur dhe të rregullt. Kur ke një familje të tillë, ke gjithë botën”,  shprehet Toni Smajlaj

Jemi të gjithë vëllezër e motra

Ulqini është një qytet me bashkëjetesë  fetare të shëndoshë, ku myslimanë e të krishterë bëhen bashkë, e kremtojnë çdo festë te njëri-tjetri, duke  respektuar    ritualet  dhe festat e secilit. Kështu ishte edhe sivjet  me rastin e festës së Krishtlindjeve. Një shembull   për modelin e të cilit kanë nevojë vendet e tjera në një kohë kur krimet dhe aktet terroriste ndodhin në emër të fesë. Besimtarët e  besimeve të ndryshme  në Ulqin, të bindur se  gjithçka kemi e jemi është dhuratë e Zotit,  shprehen  se  e kanë për detyrë të mbështesin njëri-tjetrin, të ndajnë  së bashku gëzimin  për kremtimin e  festave, por edhe në dhimbje, sepse kemi nevojë  për afërsinë dhe solidaritetin e  miqve, me shpresën  që  edhe asaj do t’i bëjmë ballë së bashku,  pasi jemi pjesë e të njëjtës familjeje njerëzore, të gjithë motra e vëllezër. Krishtlindjet e sivjetme e shoqëruan qytetin e Ulqinit  me një dekor të shndritshëm   ngjyrash dhe dritash.

Politika   uron  besimtarët

Liderët politikë të Komunës së Ulqinit kanë përcjellë mesazhe urimi për festën e Krishtlindjes.

Kryetari i Komunës së Ulqinit, Omer Bajraktari, shkruan se është shumë e rëndësishme që në këto ditë feste të kujtojmë vlerat që ato paraqesin,  si paqja, gëzimi dhe lumturia. “Uroj që po këto vlera  të mbizotërojnë në familjet tona dhe  që shëndeti e lumturia  të na përcjellin edhe vitin e ardhshëm”, përfundoi urimin e tij Bajraktari.

 

Çdo hap prapa qënka përparim. Leshin pa qime marrim si shpërblim

0

Nga Marash Gilaj

Festa filloi në Bruksel, kur kryeministri nuk përmbahej prej gëzimit që dështuam edhe këtë radhë siç ka ndodhur në dhjetë vitet e shkuara. Pamë spektakël me vallëzime e dirigjime pa sens. Duke e ditur se ka punuar fort që kjo të ndodhte, i shpërbleu ata që ndihmuan të kishim këtë rezultat me nga një rrogë në këtë fund viti. Nuk harroi as patronazhistët spiunë që i ka aq për zemër. Pra, festa filloi. Kjo qeveri njeh vetëm “fitorje”, edhe pse të fundit ishim dhe të fundit mbetemi në çdo vlerësim nderkombëtar. Përpiqet ta mbajë veten duke e ditur se spektakli fsheh gjithmonë realitetin. Injoranca shoqërohet me arrogancë e krenari. Të tria dorëpërdorë udhëtojnë në kotësi.

Vetëm presidenti nuk u ndie mirë. Ai tha se ishte i zhgënjyer me moshapjen e kapitujve drejt integrimit. Dhe shtoi se gjithë kohën kemi marrë vetëm lavdërime, por në fund u kthyem me duar bosh, si një nxënës që mbetet në klasë, edhe pse gjithë vitin ka marrë lavdërime boshe e pa kokrra.

Në këtë çorbë të gatuar për lypsarë pati edhe risi. U dëgjuan zëra që dukeshin si haluçinacione e thonin se Europa nuk është e përgatitur për të na pritur. Kjo ndodhte sepse ne kishim kapur majat, kur ajo ende qëndronte ende në bisht. Ndoshta, ai që i pohonte këto, kishte marrë vesh se në sundimin e ligjit ne mbanim vendin e 133 – të nga 142 vende të marra në analizë. Mjafton kjo për t’u bindur se ku jemi.

Kemi kaluar, tashmë, 10 vjet mbretërim skandaloz pa njohur ligje, Kushtetutë as moral. Mbushja e parlamentit dhe bashkive me funksonarë të padënjë, të ardhur nga skutat e krimit ishte fillimi më skandaloz për një qeverisje që pretendonte se po rilindte diçka të bukur, se po fillonte “Vitin Zero.” Aq më e keqe ishte këmbëngulje se këta ishin më të mirët, se këta ishin ata që donte partia e tyre, se këta i kishte shokë, kur dihet se shumë prej tyre përfunduan në burg, u arratisën duke filluar nga “Tigri” ose shumica janë nën akuzë, edhe pse drejtësia punon me regji e me shumë standarde. Për këtë shikoni qëndrimin ndaj këtyre kriminelëve nder vite, zvarritjet me muaj e vite për të dhënë vendime që nuk presin si p.sh: Kujt i takon vula e sigla në PD, pse  u mbajt ai qëndrim ndaj dosjeve: 184 e 339 dhe pse të akuzuarit u bënë ministra, kur vendin e kishin në burg? Këtë e kanë theksuar gazetarë të guximshëm. Disa  prej tyre janë dënuar me “riedukim” për disa muaj si në diktaturë bashkë me fjalën e lirë. Dimë gjithashtu, që qindra shefa policie apo polic të thjeshtë janë përfshirë në bashkëpunime me trafikantët e drogës. Kjo qeveri njeh vetëm paligjshmëri, dështime e skandale që ulërijnë. Mbajtjen e pushtetit e kanë lehtësuar ata që pranuan t’i shiten atij. Amoraliteti, padija, varfëria e spiunllëku, gjithashtu, ia zgjat jetën një qeverie të paligjshme si kjo.

Japonezët kanë një shprehje të urtë që thotë: ”Vetëm piktori dhe gjyqtari mund ta bëjnë të zezën të bardhë dhe anasjelltas.” Kështu ka ndodhur vazhdimisht në dekadën e fundit. Nëse nuk keni kuptuar e nënkuptuar të kundërtën e atyre që janë thënë e shkruar nga propaganda rilindase, nuk keni marrë vesh asgjë. Për fatin tonë të keq, kështu janë parë, trajtuar e vlerësuar problemet tona edhe nga ambasadorët që na vëzhgojnë e monitorojnë. Ndryshe, si mund të ndodhte që këta thonin se ne kemi bërë progres të madh, se e meritojmë hapjen e negociatave, të kapitujve dhe përfundimi ishte e kundërta. Duket sikur harronin se” kush nuk i quan gjërat me emrin e vet, rrit fatëkeqësinë e botës”, sipas Albert Kamysë. Por e keqja nuk mbaronte këtu. Sepse ajo nuk po luftohej dhe duke mos u luftuar, tregonte dëshirën djallëzore për ta lejuar e nxitur që të bëhej. Të huajt kanë folur shpesh për korrupsionin që ka paralizuar shtetin, për mossundimin e ligjit, por nuk kanë këmbëngulur që të ndalej sadopak. Ata e shikonin se si bëheshin zgjedhjet, si kaluam në monizëm, si u shkatërrua pluralizmi, parlamentarizmi, çfarë ndodhi me inceneratorët, idea e hedhur në treg për pasaportat e arta, amnistinë fiskale e shumë maskarallëqe të tjera. Disa u ndaluan bashkë me Ballkanin e hapur, gjë që tregon se po të duan, nuk i pranojnë as nuk i lejojnë. Në sy të nderkombëtarëve opozita po luftohet me të gjitha format që të mos ekzistojë. Fillimisht duhej mashtruar populli, të përçahej e të detyrohej të largohej jashtë vendit me anë të luftës së klasave. Pas kësaj erdhi diktatura që shkatërroi opozitën, siç ka ndodhur me të vërtetë tek ne.

Për të arritur në këtë derexhe u desh kriminalizimi i jetës në vend, lejimi I drogërave deri në legalizim, korrupsioni galopant në çdo qelizë të shtetit, duhej shkatërruar arsimi në sasi e cilësi, të përjashtohej diaspora nga zgjedhjet, të bliheshin mediat e shumë zullume të tjera. Dhe përsëri vazhdoni të duartrokisni atë që ju mashtron, ju tall , ju fyen e ju turpëron.

Por, kur dhe pse gabuam? Ne i dhamë pushtet atij që e kërkonte me çdo kusht, me çdo mjet e mënyrë të paligjshme. Dhe jo vetëm një herë, por disa herë me radhë. Dhe në këmbim ai na dha shtetin pa ligje, na mori nepër këmbë, na shpëfilli, na talli duke e kthyer në system këtë mënyrë çqeverisje. Kështu vazhdon të poshtërojë e të injorojë të ndershmit, të drejtët e të diturit. Për disa kjo, tashmë, është bërë standard jetese e normalitet. Ne lejuam të rritej pushteti i sunduesit përtej shtetit demokratik, duke vënë lirinë në rrezik. Pra, ne shkuam pas djallit dhe ai na tregoi rrugën drejt ferrit.

Shpenzimet marramëndëse për show në lëshimin e satelitëve, tek dronët që nuk zbuluan drogën brënda repartit ushtak as kullat në mes të Tiranës, janë një investim pa vlerë që shërben si tymçe për të na mbushur mendjen se qeveria po punon fort. Rritja e rrogave të zyrtarëve është një tregues tjetër që nuk pyet për pensionistët as shtresat tjera në nevojë. Një qeveri shterpë që i shërben vetes dhe atyre që e mbajnë në pushtet.

Jeni ju që blini fjalën dhe heshtjen, që mbyllni e hapni lojrat e fatit si fundi dhe fillimi i marrëzisë, që falimentuat bashkitë moniste, që i kthyet në shtëpi publike, që na thoni se 95% të punëve nepër zyra janë të dixhitalizuara e megjithatë punonjësit nuk janë shkurtuar, por janë mbidyfishuar. Kjo nuk ka sens. Thjeshtë, u dashkan si votues të shitur e të blerë. Pse e lejon këtë drejtësia? Përse duhen ish ministrat e korruptuar e tē pushuar si :Beqaj e Krifca që të aktivizohen në punëra për të cilat akuzohen? Nuk e ditka i madhi se të korruptuarit nuk e luftojnë korrupsionin!? As të droguarit nuk janë kundra drogës.

Në përfundim dukemi si një shoqëri në koma, kur disave u është mbushur mendja se vlen më shumë njeriu i poshtër e maskara se sa i ndershmi e i drejti.(!!!) Bile këta sojsëz shkojnë edhe mē tej, kur thonë se ndershmëria nuk është edhe aq fitimprurëse. Një popull që vuan ka të drejtë të pyes veten se pse po mbajmë kaq shumë mbi kurriz? Shen Agostini e paska dhënë një përgjigje shekuj më parë: “ Populli mban mbi kurriz aq vese sa ka ai vetë. Manipuluesit dhe të manipuluarit janë fajtorë njësoj.” Nuk e di nëse vlen kjo thënie si ngushllim? Uroj të dalim nga koma!

25 dhjetor 2023

 

“JEHONA POETIKE” BASHKOI POETËT NË FESTËN E FUNDVITIT.

0

Një aktivitet tejet i veçantë përcolli krijimtarinë poetike të antarësisë së Shoqatës së Shkrimtarëve Shkodër me kr. z. Zija Vukaj. 18 poezi në formatin audiovizual përcollën shpirtin e bukur të krijuesve të cilët bën urimet e tyre të veçanta në mbyllje të këtij viti dhe nisjen e një të riu. Një gërshetim mjaft i bukur erdhi me krijimet e të rinjve të Qendrës Rinore Atelie, té cilët mbështetën aktivitetin, instrumentistët e shkollës “Prenk Jakova” nën drejtimin e mësuesit të mirënjohur Bep Vjerdha, interpretimi i mrekullueshem i aktores së teatrit “Migjeni” zj. Merita Smaja, etj. Nuk munguan as surprizat për  poeten Bona Mulaj, ku i gjithë auditori i këndoi këngën e ditëlindjes. Me certifikata vlerësuese për karrierën e tyre të gjatë në krijimtari do të nderoheshin poetët: Luan Qalliu, Dakë Keqaj, Life Hasa dhe Kadri Fikaj. Përshëndetën edhe miq intelektualë e dashamirës së shoqatës z. Ndue Sana kr. i Shoq. Atdh. Dukagjini.

 

Falenderojmë përzemërsisht sponsorët që u kujdesën për mbarëvajtjen e aktivitetit: z. Rush Dragu president i Albdreams Media në Michigan USA (njeheresh dhe anetar i shoqates), z. Arjan Hyseni me studion ArtCom, si dhe znj. Amina Meshnuni studente në Angli (anëtare e shoqatês).

Aktiviteti u përcoll me emocione dhe një klimë të përzemërt në ambjentet e Galerisë së Arteve.

Pata kënaqësinë të realizoja 16 poezitë në formatin audiovizual si dhe moderimin e aktivitetit. Pritet që në vijimësi Shoqata e Shkrimtarëve Shkodër të sjellë të tjera risi që do të gjallërojnë jetën e saj. Suksese të gjithë kirjuesve dhe një vit i mbarë 2024.

Fotogaleri tek ALBDREAMS BLOGSPOT

Mal i Zi/Arsimi në kizë të thellë

0

O moj shkollë, e mjera shkollë, kush të bëri kaq të gjorë

Gjekë Gjonaj

Në klasën e parë mësuesi dhe prindi na kanë mësuar se shkolla është shtëpia jonë e dytë, një vend edukimi, çerdhe e diturisë, një vend ku krijohet një person.
Kështu na ishte dikur
Në shkollë, në kohën e brezit tonë, theksi vihej në njohuritë dhe edukatën e fituar Mësuesi respektohej njësoj si prindi, ndoshta edhe më shumë. Prindërit na mësonin t’i respektojmë mësuesit tanë , sepse janë ata që na edukojnë dhe na japin dituri, na arsimojnë. Për mësuesit e asaj kohe nuk ishte e rëndësishme se cilët ishin prindërit tanë, çfarë bënin për të jetuar, kush janë dajat , hallat, tezet, cilës parti i takon… Nxënësit i kërkohej të mësonte. I vetmi fakt vendimtar ishte njohuria e nxënësve. Si produkt i saj që kishin mësuar merrnin një notë realiste ( të merituar) sipas kritereve të notimit. “ As sipas gjyshes, as sipas dajave”. Në shkollë kishte rregull, punë, disiplinë. Prindërit tanë nuk paguanin mësimet private. Ne ia dilnim me punën tonë. Merrnim rregullisht ndëshkime nga prindërit për sjellje të papërshtatshme ndaj mësuesit. Prindërit tanë i respektonin mësuesit. Ata nuk ishin të drejtë dhe gjithmonë në krah të autoritetit të mësuesit. Edukatori ishte një institucion për t’u respektuar. Kështu na ishte dikur.
Politika e shkatërroi sistemin arsimor
Sot, asgjë nuk është ashtu siç ishte dikur. Të gjithë jemi dëshmitarë se kriteret kanë ndryshuar si do të thoshin të moshuarit “Gjithçka ka marrë teposhtën”. Partitokracia e ka bërë punën e saj. Politika e shkatërroi sistemin arsimor në Mal të Zi . Institutet tona drejtohen nga persona të paaftë, të papërvojë në atë fushë dhe të kualifikuar politikisht. Fëmijët tanë edukohen nga njerëz me diploma të dyshimta.
Sado që mësuesi (mësimdhënësi) këmbëngul se dija është në vendin e parë në sistemin arsimor, në të shumtën e rasteve hasin në pengesa e dilema: A duhet t’i jepet notë reale njohurive reale apo të respektohet dëshira e statusi i prindërve ? Pothuaj çdo prind ( me përjashtime të vogla) mendon se fëmija e tyre është më i miri, më i zgjuari, më i afti, më i sjellshmi, më i kulturuari, por harrojnë se çfarë të mire i bëjnë vetes ose fëmijës së tyre, kur mësuesin e vendosin në një pozicion të tillë që të japë notat me grusht dhe kapele. Për këta prindër mësuesi korrekt është i paaftë. Nuk u besojnë as njerëzve që janë shkolluar për të qenë mësues. E vetmja gjë që u intereson atyre është që engjëlli i tyre të mos arrijë rezultat tjetër përveçse sukses të shkëlqyer, madje edhe të marrë Çmimin “ Pishtari”. Tash disa vite , nëse jep një notë që nuk është sipas kritereve të prindërve të pasur ose të njohur, drejtorët partiakë shqiptojnë fjalinë e famshme: “ A e dini se është nxënës i një politikani, deputeti, ministri, drejtori, avokati, doktori, gjyqtari të njohur… Nëse nuk i bindeni dëshirës së drejtorit, do të vijë, apo do t’ju marrë në telefon, një politikan i famshëm, një prindër i pasur, duke bërë vazhdimisht presione e kërcënime ndaj mësimdhënësve, të cilët jo rrallë po sulmohen edhe nga vetë nxënësit. Në vend se nxënësi të frikësohet nga mësuesi, sot mësuesi ka frikë nga nxënësi. Atëherë, çfarë i mbetet mësuesit? Të luftojë çdo ditë me presione të tilla? Pse? Për çka ? Për shkak të kujt? E vetmja gjë që i ka mbetur është që të “gjunjëzohet” dhe t’i japë fëmijëve pesa. Në këtë mënyrë mësuesi ruan shëndetin e tij, kënaq prindërit dhe nxënësit. Nga ana tjetër shtrohet pyetja: “ Çfarë mund të mësojnë sot nxënësit tanë nga mësues gjysmë të ditur me diploma të dyshimta, të rreme , apo të blera”? Asgjë të dobishme! Kurrë më shumë shkolla e diploma dhe kurrë më pak njohuri.
Situata alarmante në fushën arsimit
Rezultatet shqetësuese të publikuara nga OECD ( Organizata për bashkëpunim dhe zhvillim ekonomik) javën e kaluar në testin PISA 2022, nga të cilat askush nuk mund të ndihet mirë, veçmas ata që janë të ndërlidhur drejtpërdrejt me sistemin arsimor në Mal të Zi, janë pasqyra e vërtetë e këtij sistemi. Sipas këtij testimi Mali i Zi ka arritur rezultatet më të këqija që nga viti 2012. Nxënësit pesëmbëdhjetë vjeçar në Mal të Zi kishin 406 pikë në matematikë, në lexim 405 pikë dhe 403 pikë në shkencë, dukshëm nën mesataren e OECD. Kështu, Mali i Zi është i 54-ti nga 80 vende në matematikë, i 56-ti në lexim dhe i 62-ti në shkencë. O moj shkollë, e mjera shkollë, kush të bëri kaq të gjorë?
Për situatën alarmante në këtë fushë, kërkuam përgjigje nga njohësit e mirë të këtij procesi dhe punonjës shqiptarë e përgjegjës në institucione përkatëse shtetërore, mirëpo u deklaruan se nuk dëshirojnë ta komentojnë. Po ashtu nuk pranuan të deklarohen edhe disa veteranë të arsimit shqip në Ulqin dhe Malësi.
Provime vetëm për të kaluar, e jo për të mësuar
Drejtori i Shkollës së Mesme “ 25 Maji”- Tuz, Sehad Lulanaj, njëheri profesor shumëvjeçar i Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe pohon se ky është vetëm fillimi i alarmit të kuq që po ndodhë në sistemin arsimor në Mal të Zi, që po mësohet mekanikisht të kesh notë e jo dije. Planprogramet, librat, plotësimi i dokumentacionit nga ana e një mësimdhënësit që ia vështirëson punën, mos interesimi i nxënësit, kushtet me të cilat punon një mësimdhënës çdo ditë, roli i prindërit, mungesa e kuadrit adekuat. Të gjitha këto janë faktorë që kanë ndikuar negativisht në rezultatet e Pisa test”, shprehet Lulanaj.
Drejtori i SHF “ Bedri Elezaga”në Katërkollë ( Anë të Malit), Mustafë Bardhi, mendon se sistemi arsimor në Mal të Zi ka ndryshuar për keq me aplikimin e sistemit të Bolonjës. ” Personalisht mendoj që të dalim nga kjo situatë dhe të kemi sukses pikërisht në matematikë, shkrim – lexim dhe shkencë duhet patjetër të kthehet sistemi i mëparshëm. Sikur të kthehet abetarja ,lapsi,goma,fletorja dhe libri, jam më se i bindur që do të kemi sukses si individ,shkollë dhe shtet”, nënvizon Bardhi.
Rrok Dushaj , profesor i Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe në SHF “ Mahmut Lekiq “ në Tuz, pranon se rezultatet e Pisa test nuk kënaqin as mësimdhënësit , as prindërit, as nxënësit dhe se fajin e kanë te gjithë së bashku. Sipas tij në këtë kohë është shumë e vështirë të punohet me nxënës. “ Me keqardhje duhet te them se para librit nxënësit tanë më parë kanë telefonin. Atyre u duhet afruar libri , sepse ai e ndriçon mendjen. Po ashtu më duhet të them se nxënësit e këtij shekullit mësojnë vetëm kur janë testet, vetëm për nota. Në suksesin e nxënësve, me përjashtimin e disave, angazhohen edhe prindërit, të cilët kërkojnë me çdo kusht që fëmijët e tyre të dalin me të gjitha pesa. Mësimdhënësit sot janë nën presione deri edhe në kërcënime. Për fat të keq sot kemi edhe nxënës që ende nuk dinë të lexojnë, apo të shkruajnë, e të mos flasim për leximin artistik”, thekson Dushaj.
Për t`i zgjidhur problemet që sa vijnë e rëndohen në sistemin arsimor në Mal të Zi , Ministria e Arsimit në Mal të Zi duhet të shërojë këtë sistem sa më parë. Çdo ditë e vonuar i kushton shumë shoqërisë sonë.

Të vlerësohet kontributi i grave malësore në luftë për liri

0

Gjekë Gjonaj

Pozita e grave shqiptare në Mal të Zi të lindura, të rritura në një shoqëri të mbyllur dhe patriarkale, të lidhura ngushtë me traditat e vjetra, e pranuan fatin e tyre shekullor se burrat e fortë lindin nga një grua të fortë. Shoqëria jonë patriarkale nënkupton një grua e cila është e detyruar të besojë në mirëqenien e përgjithshme të dominimit mashkullor. E kaluara historike tregon se një barrë të rëndësishme në ndodhitë e shumta shoqërore dhe ndryshimet që ka pësuar ajo, e kanë pasur gratë, ndërsa meritat i kanë marrë vazhdimisht burrat. Kjo nga vetë fakti se gruaja në shoqërinë shqiptare është trajtuar si qenie e dorës së dytë, si një pjesë e familjes e cila është e destinuar për të lindur, për t‘i shërbyer burrit dhe për t’iu nënshtruar atij.
Në trevat shqiptare në Mal të Zi, ku dikur u përplasën perandoritë, u përzien popujt, kulturat, fetë, ku liria më shpesh pushtohej sesa mbrohej, njerëzit u brumosën me një ndjenjë të fortë lirie, ndërsa gratë u bënë rojtare e të gjitha vlerave, shtëpisë, trashëgimisë, traditës, gjuhës… Ato me dinjitet e pranuan faktin se barrën në këto hapësira e kanë mbajtur ashtu siç u ka hije grave të nderuara e të forta. Njëkohësisht ato ishin të vetëdijshme dhe krenare se shqiptarët ishin trima përballë armikut, kurse ato ishin dhe mbetën trima përballë jetës.
Virtytet e femrës shqiptare – frymëzim i luftërave për liri
“Burrat trima lindin dhe rriten vetëm nga nënat trimëresha”, thotë një fjalë e popullit. Femra shqiptare, qoftë si nënë, motër, bijë apo bashkëshorte me krenarinë shqiptare nuk e ka duruar kurrë tradhtinë dhe pabesinë ndaj atdheut. Kjo nënkupton se gratë shqiptare kanë qenë trimëresha e heroina. Historia jonë kombëtare gjatë shekujve të rëndë të robërisë është e mbushur përplot shembuj të heroizmit të femrës shqiptare. Roli dhe kontributi i saj në periudha të ndryshme historike për lirinë e atdheut është shumë i rëndësishëm, për të cilin ka se çka të shkruhet dhe të flitet. Virtytet e femrës shqiptare ishin frymëzim i luftërave për liri të atdheut. Emrat e grave malësore ( shqiptare) si: Tringë Smajlja e Grudës, Nora e Kelmendit etj., e kanë shkruar emrin e shkruar me shkronja të arta në historinë e Shqipërisë.
Margjinalizimi i padrejtë i rolit të grave në luftë
Disa gra shqiptare morën pjesë në Luftën e Parë dhe të Dytë Botërore. Dihet se ato kanë marrë pjesë në betejat e luftërave të mëparshme, kanë mjekuar të plagosurit dhe kanë shpërndarë ushqime për luftëtarët në front, duke dhënë kështu një kontribut të madh në luftën për liri. Nuk ka pothuajse asnjë betejë apo luftë që është bërë për lirinë e trojeve të veta në Mal të Zi, në të cilën gratë shqiptare nuk kanë dhënë kontributin e tyre. Ato ishin logjistika më e mirë, më fisnike dhe më sublime e luftëtarëve shqiptarë. Duke marrë pjesë aktive në format të ndryshme të luftës dhe të organizimit, deri në kryengritjen me armë, gruaja shqiptare theu mjaft koncepte e praktika të vjetra dhe afirmoi veten e saj të denjë për një shoqëri të lirë dhe demokratike.
Historianët të afirmojnë kontributin e grave shqiptare në historinë e luftërave shekullore të popullit tonë për liri e pavarësi.
Për aktet e larta të trimërisë dhe të vetëmohimit të grave shqiptare është shkruar shumë pak, për të mos thënë aspak. Për frymëzimin , guximin, trimërinë, ndershmërinë dhe pastërtinë morale e shpirtërore të grave shqiptare në radhët e luftëtarëve të lirisë duhet të shkruhet shumë më shumë se deri më tani. Sepse nuk do të na e falë as historia as njerëzia të injorojmë e të margjinalizojmë rolin jashtëzakonisht të madh të pavlerësuar të gruas shqiptare në luftë, i cili kushtëzohet pjesërisht nga ndërtimi i një narrativi se lufta është një “ lojë mashkullore”. Mbetet në radhë të parë detyrë e historianëve shqiptarë që, përmes kërkimeve dhe hulumtimeve historike të argumentuara, të shpalosin kontributin dhe heroizmin e treguar të grave dhe të vajzave shqiptare në këtë shtet në luftë kundër pushtuesve të huaj dhe bashkëpunëtorëve të tyre. Kjo është një detyrë jo thjesht profesionale, por obligim kombëtar.

Po çfarë në mënyrë të përmbledhur dhe esencialisht përmban libri i ri?

0

Libri studimor: “Nëpër faqet e historisë së klerit katolik” (New York), thellohet në një mori këndvështrimesh, duke zbuluar Shën Nënë Terezën humanisten e madhe shqiptare apo më tej tregon detaje interesante se si Atë Gjergj Fishta o.f.m. ishte ungjill i ngrohtë atdhedashurie, sikurse shpiegon në vazhdim pse shqiptarët ishin mes Krishtërimit Perëndimor dhe Lindor.

Këtu në faqet e vepës voluminoze, tregohet mbi historinë interesante të zhvendosjes së afreskut të Zojës së Këshillit të Mirë (Zoja e Shkodrës) në dheun latin në Genazzano të Italisë; Historia e paharrueshme e Atë Anton Harapi O.F.M., martir i fesë dhe shqiptarizmës së kulluar; Historia e personalitetit të shquar të diasporës sonë dom Anton Kçirës së vogël…, kalvari pambarim familjar… si dhe kontributi i tij meshtarak 51-vjeçar.

Temat e tjera interesante në vepër janë: Arrestimi, hetuesia, pushkatimi, martirizimi dhe lumturimi i Abatit të fundit të Mirditës imzot Frano Gjinit; prelati i shquar i diasporës sonë shqiptaro-amerikane Mons. dr. Zef Oroshi si nxënësi i fundit i Kolegjës Saveriane në qytetin e Shkodrës; Pse amerikanët frymëzohen nga jeta dhe vepra e Nënë Terezës; Një përkujtim i vonuar për mikun dhe studiuesin e kulturës dhe klerit katolik Kolec Çefën; Shkrimtari i shquar i traditës dhe shkollës geg të veriut të Shqipërisë imzot Zef Simoni Ipeshkëv; Jeta dhe një vështrim mbi librin me vjersha e poezi “Lule dhe gjak” të dom Gjergj Simonit; Dy intelektualë disident brilant shqiptaro-amerikanë: Prof. Arshi Pipa (Professor Emeritus) dhe mons. dr. Zef Oroshi, themeluesi i Kishës së Parë Katolike Shqiptare “Zoja e Këshillit të Mirë (sot Zoja e Shkodrës) në SHBA (New York); Një jetë i përgjuar në Dosjen e diktaturës komuniste kundër antikomunisti i pamposhtur mons. dr. Zef Oroshit; Tetë parimet udhëheqëse të Shën Nënë Terezës në një libër të ri nga bashkautorët amerikanë Ruma Bose & Lou Faust: “Nënë Tereza CEO”; Një këndvështrim mbi studiuesin dhe publiçistin e shquar mons. dr. Lush Gjergji biografin më të shquar të Shën Nënë Terezës në 50-vjetorin e meshtarisë së tij; Një qiri drite në 121-vjetorin e lindjes së Kardinalit të parë shqiptar Shkëlqësia e Tij Mikel Koliqit si i pari në historinë e krishtërimit ndër shqiptarë; Shkrimet apo Parathëniet shkruar nga Ndriçim Mlika dhe Dr. Fran Luli, për librat e tjerë historik të autorit të këtij libri Klajd Kapinova, etj.

Për “Kelmëndi…dritë hije”

0

 Nga Rudina Bardhi **

-Kënaqësi të jem e pranishme mes jush…për të diskutuar rreth botimit të fundit të tekstit “Këlmendi …dritë hije”, refleksione të autorit nga e njëjta krahinë, z.Rush Dragu.

Duke qenë mësuese e gjuhës dhe letersisë shqipe jam e prirur që ti jap rëndësi sa formës aq edhe përmbajtjes së tekstit.

Është një vepër e ndërtuar mbi 25 kapituj duke filluar me përshkrimin e bukurisë natyrore të Këlmendit bashkë me historinë e krijimit të tij dhe zonave kryesore si Tamara,Selca,Lëpusha,Vukli apo edhe Nikçi…

Më në brendësi shohim organizimin e Bajraqeve dhe toponiminë e këtyre krahinave.

Vështrimet historike vijonë me memorandumin e Greçës,me përcaktimin e kufirit veri-perëndimor të Këlmendit. Ndërsa sa u përket personazheve historike,më vjen mirë që ky kapitull hapet me figurën e Nikë Lekë Pepës…një luftëtar i vërtetë në funksion të mbrojtes së territorit shqiptar,një figurë serioze,po aq e rëndësishme sa ajo e Prekë Calit…

Më pas kemi ngjarje historike të cilat u përkasin perudhës kohore 1943- 1990 me situatat politike të kohës e me statistika patriotësh të rënë, kryesisht për arsye politike, vuajtjet e këtij komuniteti nga varfëria e skajshme edhe arratisjet masive nga shteti duke shfaqur kështu pjesën e hijeve të “Këlmendit… dritë hije

Pastaj kemi zhvillimet me zgjedhjet administrative të zonës pas viteve 90

Kurse në kapitullin XIV paraqitet Kultura,arti dhe tradita në Këlmend duke i dhënë hapsirë veshjes kombëtare me xhubletë,folklorit,valleve tradicionale edhe personave që dhanë kontribut ndër vite por që vazhdojnë të japin akoma edhe sot e kësaj dite siç janë artistët e Luigj Tinaj,Luigj Gjerkaj,Lisa Bujaj,Ylli Sufaj,Pëllumb Naçaj,Bashkim Vushaj etj,me në krye Pretash Nilën e Jonuz Delën… dhe si organizatore eventevesh përmendet disa herë emri i Dila Vaçit natyrisht edhe për humorin që e karakterizon.

E lexova me shumë dëshirë këtë pjesë pasi në dhjetor të vitit që shkoi promovuam tekstin shkencor “Rrëfim për xhubleten” të cilin më vonë e diskutuam në një lidhje direkte sëbashku me Albdreams Media dhe trajtuam çdo element përbërës të veshjes që aktualisht gjenden në mënyrë të përmbledhur në tekstin “Këlmendi…dritë hije”

Prandaj pasqyrimi i kulturës së kostumografisë kombëtare që kemi, është një nga “dritat” dhe jo “hijet” e këtij teksti. Pasi krahas të gjitha zonave të Malësisë së Madhe, në Këlmend, ky kostum ruhet dhe vishet më hieshëm se askund tjetër… këtë e tregon më së miri aktiviteti kulturor i përvitshëm “Logu i Bjeshkëve”.

Për të mos u zgjatur shumë… doja të thoja se kur u emrova mësuese e gjuhës dhe e letësisë shqipe para dhjetë vitesh në shkollën e mesme në Tamarë,  kam vërejtur se ai brez mësuesish të cilin e gjeta aty, e kujtonin Rushin me shumë respekt e nostalgji sa ishte drejtor shkolle,po ashtu me po aq nderim e respekt edhe Gjergj Bujën –një ndër matematicienët më të mirë të veriut të Shqipërisë.

Kësisoi unë mendoj se ky vend, me këta njerëz, të lindur e të rritur në ata shkëmbinj, me këtë shpirt, me këto aftësi e  vlera, përfaqësojnë gjithçka çka bota e sotme moderne ka nevojë  e cila  sheh me t’dy sytë dhe nuk po e njeh vetveten.

Paraqitjen grafike nuk kam dashur ta shoh me vëmendje…, ose do e kisha parë edhe një herë përpara faqosjes… Prania e një fjalori në fund të tekstit qartëson formën arkaike të disa fjalëve a shprehjeve në gegnisht të cilat nuk janë më në përdorim të përditshëm ose krejt rrallë por është mirë të dihen.

Duke përfunduar desha të them se: ” Këlmendi…dritë hije” është një tekst me një stil origjinal narracioni, një dokumentar i shkruar, i cili duhet të jetë pjesë e bibliotekës familjare të çdo këlmendasi si një suvenir i këtij atdheu  bashkë me dritat dhe hijet e tij!

Faleminderit

** Kjo kumtesë është mbajtur në promovimin e librit “Këlmendi …dritë hije” (Refleksione) në sallen e konferencave të hotel “Rozafa” Shkoder me 28 tetor 2023

 

Pyetjet dhe përgjigjet e Elizabeth Vargas nga NewsNation mbi moderimin e debatit të parë presidencial në Alabama

0

Elizabeth Vargas ka pasur një karrierë të larmishme dhe magjepsëse 40-vjeçare në gazetarinë transmetuese duke udhëtuar nëpër botë në mbulimin e luftërave, duke intervistuar liderë botërorë dhe duke ankoruar lajmet e natës në ABC.

Kanë mbetur pak artikuj të listës së karierës.

Por ka një gjë që ajo nuk e ka bërë: Moderimin e zgjedhjeve presidenciale.

“Nuk e kisha zyrtarisht në listën time, por që kur shkova me shefat e mi, presidentin dhe nënkryetarin e NewsNation për t’u takuar me (Komitetin Kombëtar Republikan), ai ishte në listën time të kovës,” tha Vargas. “Jam e emocionuar ta kontrolloj. Është vërtet emocionuese për mua. Moderimi i një debati është shumë i ndryshëm nga kryerja e një interviste live. Jam rehat duke bërë intervista live. Kjo është shumë e ndryshme. Unë po punoj shumë për t’u përgatitur sa më njerëzisht të jetë e mundur.”

Vargas do të futet në betejën politike presidenciale të mërkurën në Universitetin e Alabama në Tuscaloosa, kur ajo të bashkohet në tryezën e debatit brenda Frank Moody Music Hall me personalitetin e medias Megyn Kelly dhe Eliana Johnson, kryeredaktore e konservatorit Washington Free. Fener. Debati do të transmetohet drejtpërdrejt nga ora 19-21. në NewsNation.

Është hera e parë që NewsNation, një rrjet i ri i lajmeve televizive kabllore që filloi në vitin 2021, po pret një debat presidencial.

“Ne e dimë se Alabama është një shtet me të vërtetë i kuq,” tha Vargas. “Shumë shikues dhe votues republikanë dhe ne jemi të emocionuar që kemi këtë debat atje. Ky debat është për votuesit republikanë. Ne e dimë se shumë amerikanë do të vëzhgojnë të gjitha vijat politike, por është një debat republikan që synon t’i shërbejë republikanëve (votuesve kryesorë).

Një temë specifike për debatin nuk është bërë e ditur. Guvernatori i Floridës Ron DeSantis, ish-ambasadorja e Kombeve të Bashkuara Nikki Haley dhe sipërmarrësja Vivek Ramaswamy kanë arritur kriteret e votimit dhe mbledhjes së fondeve për të marrë pjesë. RNC nuk ka konfirmuar nëse ish-guvernatori i Nju Xhersit, Chris Christie është kualifikuar. Ish-presidenti Donald Trump, i cili mban një epërsi të konsiderueshme ndaj rivalëve të tij republikanë në sondazhe, synon të anashkalojë debatin.

Vargas u intervistua së fundmi nga AL.com përpara debatit, debati i parë presidencial i organizuar ndonjëherë në Alabama. Pyetjet dhe përgjigjet e mëposhtme janë redaktuar për qartësi.

Pyetje: Hugh Hewitt, personaliteti konservator i medias, shkroi në Washington Post se debati më i fundit në Miami ofroi planin e përsosur për një debat. Një nga arsyet pse, tha Hewitt, ishte se moderatorët i lejuan kandidatët të flisnin, u dhanë atyre 90 sekonda për t’u përgjigjur dhe vranë “Të drejtën për të riprodhuar”. Ai tha gjithashtu se debatet “nuk duhet të jenë vitrinë për moderatorët”. Mendimi juaj për të gjitha këto?

Përgjigje: Nuk e lexova. Kjo është interesante për të të thotë që kur ishte moderator (gjatë debatit në Miami). Unë pashë debatin e tij të tretë të moderuar. Unë mendoj se ai ka absolutisht të drejtë. Nuk bëhet fjalë për moderatoret. Bëhet fjalë për kandidatët. Unë mendoj se ka pasur gjëra që funksionuan në debatin e tretë dhe të dytë, dhe ne i kemi parë ato me kujdes. Na pëlqen kjo ide, por le ta hedhim jashtë. Në përgjithësi (marrëveshja) ime nga tre debatet është se ne kemi nevojë për më shumë specifikë. Ne duhet t’i heqim të gjithë nga sloganet e tyre dhe pikat e bisedave të konservuara dhe t’i bëjmë ata të shpjegojnë në mënyrë specifike (çfarë planifikojnë të bëjnë). Do të ishte mirë të kishim një bisedë sesa një debat dhe më shumë se një ringjallje të pikave të bisedës. Kjo është ajo që ne synojmë t’i bëjmë ata të bëjnë gjatë debatit (në Tuscaloosa).

Pyetje: Një nga kritikat që kanë marrë formatet e debatit ka të bëjë me turmat dhe reagimet që i joshin kandidatët të bëjnë një shfaqje më shumë sesa të japin detaje politikash. A do të jetë ky format në Universitetin e Alabamës më pak përçarës se debatet e tjera?

(Shënim: Turma brenda Frank Moody Music Hall do të jetë dukshëm më e vogël se në debatet e mëparshme të fundit. RNC konfirmoi se të gjitha biletat u shpërndahen fushatave dhe partnerëve të debatit, që do të thotë se nuk ka bileta të disponueshme për publikun).

Përgjigje: Jam shumë i emocionuar që do të bëj debatin e parë në Alabama. Është debati im i parë. Unë kam shumë të përbashkëta me shtetin e Alabamës. Mendoj se publiku do të jetë i mrekullueshëm. Bëra një bashki me Robert Kennedy Jr. përpara një turme të gjallë, ulur disa metra larg. Unë e kuptoj se si është të punosh me një turmë. Turma është atje për të brohoritur dhe përshëndetur kandidatin e tyre. Jam i sigurt që alabamianët janë të sjellshëm. Mendoj se ta bësh atë me një turmë e bën emocionuese. Ka njerëz për të reaguar dhe për të luajtur jashtë. Sigurisht, kandidatët ushqejnë shumë energji në skenë. Pati një zhurmë të fortë dhe shumë të zhurmshme për Ramaswamy në debatin e tretë pasi kritikoi aftësitë e nënës (Nikki Haley). Ajo ngre aksionet. Është një reagim i menjëhershëm. Kandidatët do të ushqehen me këtë dhe do ta luajnë atë. Ajo që është më e rëndësishmja është që ne kemi audiencën tonë atje në Universitet dhe ata do të ulen atje, por ka një audiencë më të gjerë në të gjithë vendin dhe është ai që ne po përpiqemi t’i shërbejmë që po dëgjon prej tyre vetë kandidatët.

Pyetje: Vivek Ramaswamy ka qenë shumë kritik për moderatorët në debatet e kaluara dhe rrjetet televizive në të cilat ata kanë qenë. Ai rekomandoi që debatet të moderoheshin nga Elon Musk dhe Tucker Carlson. Në vend të kësaj, tre gra do të moderojnë një debat në një rrjet që nuk ofron ekspertizë të krahut të djathtë gjatë natës. A jeni përgatitur për atë që duket si një përplasje e pashmangshme me këtë kandidat?

A: E dini, sigurisht, ai mund të bëjë dhe të thotë atë që dëshiron të thotë në kohën e tij të caktuar për t’iu përgjigjur pyetjeve. Votuesit dhe shikuesit do të shohin dhe gjykojnë në përputhje me rrethanat. Ky debat është për votuesit republikanë. Kjo do t’i ndihmojë njerëzit të vendosin se kë duan në biletën me të cilën do të përballet kandidati demokrat, qoftë ai Joe Biden apo dikush tjetër në vjeshtë (të vitit 2024) në atë që do të jetë një nga zgjedhjet presidenciale më të rëndësishme në historinë e SHBA. Votuesit janë të zgjuar. Ata do të shohin një kandidat që shmang një pyetje dhe një vendim për të fyer mund të funksionojë me disa dhe mund të mos funksionojë me disa të tjerë. Kam pasur Ramaswamy në emisionin tim. Unë kisha gruan e tij në emisionin tim, e cila nga rruga është një grua e bukur. Ai ishte mirë me mua. Por e kam parë duke bërë intervista në dy ditët e fundit në të cilat ishte agresiv. Këta kandidatë të gjithë e dinë se po afrohemi. Jemi në një kohë të vështirë. Ky debat zhvillohet në gjashtë javë para mbledhjeve të Iowa-s. Nëse ata kanë ndonjë goditje për të kapërcyer Donald Trumpin në krye të kandidatëve në procesin e nominimit, atëherë ata duhet të bëjnë lëvizjen e tyre. Nëse kjo është ajo që Ramaswamy mendon se do ta bëjë këtë, ne do të shohim.

Pyetje: Çfarë do të thotë që Megyn Kelly të kthehet në forumin e debatit presidencial në të cilin kaq shumë njerëzve u kujtohet takimi i saj me Donald Trump në vitin 2015?


Përgjigje:
 Megyn është një veterane e këtyre debateve. Ajo eshte e zgjuar. Shumë i zgjuar. Ishte një nder dhe gëzim i vërtetë të punoja përkrah saj në procesin e përgatitjes. Po, ajo ka historinë e saj me Donald Trump. Ndërsa flasim, zoti Trump nuk i është bashkuar ende debatit. Ne shpresojmë që ai ta bëjë këtë. Do të ishte një lloj ribashkimi mes të dyve. Megyn dhe unë kemi të njëjtin qëllim në mendje – duam një debat të zgjuar. Ne duam që shikuesit dhe votuesit tanë të vijnë të edukuar më mirë.

Pyetje: Nuk duket se Trump do të jetë atje. A e dëmton kjo ndikimin dhe trashëgiminë e debatit të parë presidencial të organizuar në shtetin e Alabamës?

A: Sigurisht. Dëgjoni, ndoshta Alabamans mund ta bindin atë të bashkohet në skenë. Mendoj se çdo person që kandidon për të qenë President i Shteteve të Bashkuara dhe puna më e rëndësishme në planetin tokë duhet të jetë në atë skenë për të shpjeguar pse ata janë personi për ta bërë këtë. Mendoj se kjo është diçka që ai ka bërë në të kaluarën dhe nuk duhet të ketë frikë ta bëjë tani. Shpresojmë që ai të jetë aty. Mendoj se do të bëjë shumë për të edukuar votuesit republikanë se kë duhet të mbështesin. Ndërsa është e rëndësishme të kujtojmë se ai është shumë përpara kandidatëve në votime, ne jemi ende më pak se një vit nga zgjedhjet. Një shumë e madhe mund të ndodhë brenda një viti. Mendoj se kushdo që thotë, ‘Donald Trump thjesht do ta fitojë këtë gjë’ dhe ‘Për çfarë po flasin këta njerëz?’ është një pozicion i rrezikshëm për t’u marrë. Nuk e dimë se çfarë do të ndodhë nga tani deri në nëntorin e ardhshëm. Është e rëndësishme që të gjithë të jenë plotësisht të vetëdijshëm për këta kandidatë dhe cilat janë pozicionet e tyre dhe të kuptojnë se cilët janë ata si njerëz, për t’i parë ata të ndërveprojnë dhe si ndërveprojnë me kandidatët e tjerë në skenë dhe me moderatorët dhe audiencën. Ky është gjithashtu informacion. Janë zgjedhje të rëndësishme dhe ndoshta më të rëndësishmet në historinë tonë. Të thuash, ‘do të akordoj’ (sepse fituesi nuk është aty) është e rrezikshme. Unë mendoj se njerëzit duhet të jenë të vetëdijshëm se cilët janë këta kandidatë. Çdo gjë mund të ndodhë brenda një viti. Është një kohë e gjatë në politikë.

 

Pyetje: Megyn Kelly foli me ju kohët e fundit për “bisedat e vështira” të republikanëve që kandidonin për president, por se ata ishin të lehtë për detajet e politikës. Si jeni të përgatitur për të nxjerrë disa specifika nga këta kandidatë dhe cilat janë synimet tuaja për mënyrën se si zhvillohet ky debat?

Përgjigje: Ne duhet të (bëjmë) pyetje që janë shkruar në një mënyrë për t’i shtyrë këta kandidatë të flasin për specifikat dhe t’i largojnë ata nga pikat e tyre të bisedës. Nuk mendoj se po zbuloj asgjë sepse është një zonë kaq e madhe për kaq shumë amerikanë. Vulosja e kufirit. Askush nuk ka thënë se si do ta bëjnë këtë. “Të mbyllësh kufirin në ditën 1”, (por) Çfarë do të thuash? Më thuaj se si duket kjo.’ Zhgënjimi im si shikues dhe votues është të dëgjoj një përgjigje ndonjëherë vërtet të mrekullueshme nga këta kandidatë, por të ngelesh ende duke pyetur veten ‘Si e bën këtë?’ Mendoj se kjo është sfida jonë. Kjo është arsyeja pse ne të gjithë, si një ekip, po punojmë shumë së bashku për të shkruar këto pyetje për të nxjerrë përgjigje specifike dhe nëse ata zgjodhën të shmangin … ata ende kanë mundësinë ndonjëherë t’i përgjigjen pyetjes dhe (shikuesi) mund të shohë një jo- përgjigja më pas u hodh para tyre. Ky është qëllimi ynë dhe shpresoj që shikuesit … të vënë re kur (një kandidat) refuzon të japë ato detaje kur iu dha mundësia për ta bërë këtë.

Pyetje: Politika e abortit në Partinë Republikane po rezulton të jetë një temë e vështirë dhe ju dhe Kelly folët gjatë për të gjatë një interviste në NewsNation. Alabama është ndër shtetet më konservatore në vend, ku aborti është i paligjshëm. Por shtetet ku lejohen nismat e votimit (ato nuk lejohen në Alabama) po tregojnë se votuesit e shohin këtë temë ndryshe nga politikanët dhe kandidatët republikanë. Si planifikoni t’i bëni këta kandidatë të adresojnë realitetet politike mbi abortin kundër mesazhit konservator pro-jetës që ata janë mësuar të japin për këtë çështje?

Përgjigje: Nuk do të hyj në pyetjet tona konkretisht. Ne pamë që kjo çështje u ngrit në debatin e tretë në atë që pamë një fitore tingëlluese për lëvizjen pro-zgjedhjes në Ohio të kuqe të thellë. Jam i sigurt se do të dalë. Është një çështje. Zgjedhje pas zgjedhjesh në shumë shtete të purpurta dhe shtete të kuqe të thellë, dhe jo në shtetet blu kanë treguar se shumica e amerikanëve, madje edhe republikanët, pajtohen që ju mund të jeni kundër abortit dhe gjithsesi të jeni në favor të një vendimi personal që një grua merr me mjekun e saj. Për shumë e shumë vite, Partia Republikane ka argumentuar se kjo nuk është një çështje federale, por një çështje shtetërore. Është interesante të dëgjosh që njerëzit tani mund të ndryshojnë pozicionet për këtë dhe ende të mbrojnë një ndalim federal. Jam i sigurt se është një çështje që do të dalë (gjatë debatit në Alabama) dhe është treguar e saktë dhe e saktë të theksohet se … për Partinë Republikane, ata e kuptojnë se kjo është një çështje politike problematike në atë që kur votuesit shkojnë në sondazhet dhe madje edhe votuesit në shtetet e kuqe të thellë … është (një çështje) që e ka kapur në befasi Partinë Republikane.

Pyetje: Trump është zotuar të marrë një qëndrim edhe më të ashpër ndaj politikave të imigracionit nëse zgjidhet – kampe masive emigrantësh, rialokim të fondeve ushtarake për të mbështetur dëbimet masive, ndalimet e udhëtimit dhe më shumë. Sa e rëndësishme është që kandidatët në skenë dhe Partia Republikane, në përgjithësi, t’i përgjigjen propozimeve të vijës së ashpër të Trump?

Përgjigje: Kufiri jugor është një nga çështjet më të rëndësishme për votuesit republikanë sipas çdo sondazhi që kemi lexuar. Padyshim që do të flasim për planet e tyre në kufirin jugor. Ndërsa ish-Presidenti Trump ofron zgjidhje për kufirin që sigurisht janë ekstreme, ju e dini, do të jetë interesante që kandidatët të mendojnë se çfarë do të bënin dhe ndoshta cilat do të ishin idetë e tyre … veçanërisht sepse të paktën dy nga kandidatët në skenë – DeSantis dhe Chris Christie … janë të dy avokatë. Guvernatori Christie është një ish-prokuror. Ata do ta dinin ligjin. Mund të thuash shumë në gjurmët e fushatës. Kjo është bukuria dhe fuqia e debatit. Është një gjë të thuash diçka në një tubim ose në Twitter, por tjetër gjë të jesh në skenë për të mbrojtur pozicionin para votuesve. Është turp që ish-presidenti është Donald Trump (po zgjedh të mos marrë pjesë).

Pyetje: NewsNation e konsideron veten si një rrjet angazhues dypartiak. Chris Cuomo, Dan Abrams dhe të tjerë janë në rrjet. Në një epokë të hiperpartizmit, ku konservatorët migrojnë në Newsmax ose Fox dhe liberalët po shikojnë MSNBC natën, a ka një treg afatgjatë për programet e NewsNation?

A: Dëgjo, ke të drejtë. Tani kemi një mjedis tepër të thyer dhe të polarizuar. Nuk mund të vazhdojë. Në një moment njerëzit duhet të dalin nga kapanonet e tyre partizane dhe të takohen në terren të përbashkët. Është e vetmja mënyrë që ky vend të jetë i mrekullueshëm dhe të jetë lider në këtë skenë botërore që duhet dhe përpiqet të jetë. NewsNation nuk është hiperpartiak. Ne i shërbejmë shumicës së moderuar. Po, ju keni një audiencë të angazhuar partizane. Por ne jemi të përkushtuar t’i shërbejmë shumicës dërrmuese të amerikanëve që janë në mes, në qendër të majtë dhe të djathtë. Ja ku është audienca jonë. Nuk mendoj se është mirë që vendi ynë (të ketë shikues televiziv) të shkojë në rrjetet e lajmeve kabllore dhe për afirmim në vend të informacionit (dhe ku) dëshiron që njerëzit t’i bëjnë jehonë pikës së tyre të bisedës politike.

Ka shumë njerëz që nuk janë në dijeni të rrjetit. Nëse kam një dollar për të gjithë ata që pyesin, ‘Si e shikoj emisionin tuaj?’ (Vargas inkurajon shikuesit të shkojnë në https://www.newsnationnow.com/channel-finder/ për të gjetur një mënyrë për të parë kanalin në faqen e tyre treg).

Eshte publikuar edhe në : https://albdreams.blogspot.com/

“Nëpër faqet e historisë së klerit katolik”

0
Së shpejti në Amazon.com Barnes & Noble etj., kompanitë më të medha në botë dhe në SHBA, pritet të dalë online libri im i ri kushtuar Klerit Katolik Shqiptar. Vepra modeste, është fryt i një pune shumë vjeçare, qysh nga koha kur unë punoja si redaktor në revistën kulturore fetare popullore shkodrane “Kumbona e se Dielës”, themeluar nga Kardinal Mikel Koliqi në Arqipeshkvinë Metropolitane në Serreq, Shkodër, në vitet 1991-2002, së bashku me dy miqët e mi të paharruar imzot Zef Simoni Ipeshkev Ndihmës në Arqipeshkvinë Metropolitane dhe studiuesin e paharruar Kolec Çefa, të cilëve u kam kushtuar artikuj nderimi dhe respekti, në faqet e këtij libri. Libri ka 594 faqe dhe shumë foto me ngjyra, që botohen për herë të parë. Literatura e pasur e përdorur për hartimin e librit në fjalë, është në disa gjuhë të huaja dhe ka shumë fusnota dhe dokumente historike, që publikohen për herë të parë. Libri, është shtypur me standarte dhe cilësi bashkëkohore amerikane, për të cilën falënderoj nga zemra miqët e mi amerikanë nga New York-u dhe California.  Gjej monentin, që një falenderim të veçantë vëllazëror nga zemra i bëj mikut tim të vjetër Martin Ndoja, për ndihmën e madhe të pakursyer, që më ka dhënë vazhdimisht.
*    *    *
Po çfarë në mënyrë të përmbledhur dhe esencialisht përmban libri  ri?
Në “Nëpër faqet e historisë së klerit katolik”, ky libër thellohet në një mori këndvështrimesh, duke zbuluar Shën Nënë Terezën shqiptare; tregon se si Atë Gjergj Fishta o.f.m. ishte ungjill i ngrohtë atdhedashurie, sikurse edhe pse shqiptarët ishin mes Krishtërimit Perëndimor dhe Lindor. Këtu tregohet mbi zhvendosjen e afreskut të Zojës së Këshillit të Mirë (Zoja e Shkodrës) në Genazzano të Italisë; Historia e paharrueshme e Atë Anton Harapi O.F.M., martir i fesë dhe shqiptarizmës; Historia e personalitetit të shquar dom Anton Kcira së vogël, kalvari familjar si dhe kontributi i tij meshtarak 51-vjeçar; Arrestimi, hetuesia, pushkatimi, martirizimi dhe lumturimi i Abatit të fundit të Mirditës imzot Frano Gjinit; Mons. dr. Zef Oroshi si nxënësi i fundit i Kolegjës Saveriane në qytetin e Shkodrës; Pse amerikanët frymëzohen nga jeta dhe vepra e Nënë Terezës; Një përkujtim i vonuar për mikun dhe studiuesin e kulturës dhe klerit katolik Kolec Çefën; Shkrimtari i shquar i traditës dhe shkollës geg të veriut të Shqipërisë imzot Zef Simoni Ipeshkëv; Jeta dhe një vështrim mbi librin me vjersha e poezi “Lule dhe gjak” të dom Gjergj Simonit; Dy intelektualë disident brilant shqiptaro-amerikanë: Prof. Arshi Pipa (Professor Emeritus) dhe mons. dr. Zef Oroshi; Një jetë i përgjuar në Dosjen e diktaturës komuniste kundër mons. dr. Zef Oroshit; Tetë parimet udhëheqëse të Shën Nënë Terezës në një libër të ri nga bashkautorët amerikanë Ruma Bose & Lou Faust: “Nënë Tereza CEO”; Një këndvështrim mbi studiuesin dhe publiçistin e shquar mons. dr. Lush Gjergji biografin më të shquar të Shën Nënë Terezës në 50-vjetorin e meshtarisë së tij; Një qiri drite në 121-vjetorin e lindjes së Kardinalit të parë shqiptar Shkëlqësia e Tij Mikel Koliqit si i pari në historinë e krishtërimit ndër shqiptarë; Shkrimet apo Parathëniet shkruar nga Ndriçim Mlika  dhe Dr. Fran Luli, për librat e tjerë historik të autorit të këtij libri Klajd Kapinova, etj.
Eshte publikuar edhe në : AlbDreams.blogspot.com

POSTIMET E FUNDIT