Ramazani, arabisht Ramaḍān, në Islam, muaji i nëntë i kalendarit mysliman dhe muaji i shenjtë i agjërimit. Fillon dhe përfundon me shfaqjen e gjysmëhënës. Për shkak se viti kalendarik mysliman është më i shkurtër se viti kalendarik Gregorian, Ramazani fillon 10-12 ditë më herët çdo vit, duke e lejuar atë të bjerë në çdo stinë gjatë një cikli 33-vjeçar.
Tradita islame thotë se ishte gjatë Ramazanit, në “Natën e Kadrit” (Leylat al-Kadr) – e përkujtuar në një nga 10 netët e fundit të Ramazanit, zakonisht natën e 27-të – që Zoti i shpalli Profetit Muhamed Kur’anin, Islamin. libri i shenjtë, “si udhërrëfyes për njerëzit”. Për muslimanët, Ramazani është një periudhë e introspeksionit, lutjes së përbashkët (salat) në xhami dhe leximit të Kur’anit. Zoti ua fal mëkatet e kaluara atyre që e respektojnë muajin e shenjtë me agjërim, lutje dhe qëllim besnik.
Ramazani, megjithatë, është më pak një periudhë shlyerjeje sesa është një kohë për muslimanët që të praktikojnë vetëpërmbajtjen, në përputhje me ṣawm (arabisht: “të përmbahesh”), një nga shtyllat e Islamit (pesë parimet themelore të muslimanit Feja). Edhe pse ṣawm më së shpeshti kuptohet si detyrim për të agjëruar gjatë Ramazanit, ai interpretohet më gjerësisht si detyrim për t’u përmbajtur midis agimit dhe muzgut nga ushqimi, pijet, aktiviteti seksual dhe të gjitha format e sjelljes imorale, duke përfshirë mendimet e papastra ose të pahijshme. Kështu, fjalët e rreme ose veprat ose qëllimet e këqija janë po aq shkatërruese për agjërimin sa edhe ngrënia ose pirja.
Pas namazit të perëndimit të diellit, muslimanët mblidhen në shtëpitë ose xhamitë e tyre për të prishur agjërimin e tyre me një vakt të quajtur iftār që shpesh ndahet me miqtë dhe familjen e gjerë. Ifṭār zakonisht fillon me hurma, siç ishte zakoni i Muhamedit, ose kajsi dhe ujë ose qumësht të ëmbël. Ka lutje shtesë që falen gjatë natës të quajtura namazet e tavarīhit, mundësisht të falen me xhemat në xhami.
Gjatë këtyre lutjeve, i gjithë Kurani mund të recitohet gjatë muajit të Ramazanit. Për të akomoduar akte të tilla adhurimi në mbrëmje, orari i punës rregullohet gjatë ditës dhe ndonjëherë reduktohet në disa vende me shumicë myslimane. Kurani tregon se ngrënia dhe pirja lejohen vetëm derisa “fija e bardhë e dritës të bëhet e dallueshme nga fija e errët e natës në agim”. Kështu, muslimanët në disa komunitete i bien daulleve ose i bien këmbanave në orët para agimit për t’u kujtuar të tjerëve se është koha për të ngrënë para agimit, të quajtur suḥūr.
Ṣawm mund të zhvlerësohet duke ngrënë ose pirë në kohën e gabuar, por dita e humbur mund të kompensohet me një ditë shtesë agjërimi. Për këdo që sëmuret gjatë muajit ose për të cilin kërkohet udhëtim, ditët shtesë të agjërimit mund të zëvendësohen pas përfundimit të Ramazanit. Vullnetarizmi, kryerja e veprave të drejta ose ushqimi i të varfërve mund të zëvendësohet me agjërimin nëse është e nevojshme. Të rriturit e aftë dhe fëmijët më të rritur agjërojnë gjatë orëve të ditës nga agimi deri në muzg. Gratë shtatzëna ose gjidhënëse, fëmijët, të moshuarit, të dobëtit, udhëtarët në udhëtime të gjata dhe të sëmurët mendorë janë të përjashtuar nga kërkesa e agjërimit.
Fundi i agjërimit të Ramazanit festohet si Fitër Bajrami, “Festa e Agjërimit”, e cila është një nga dy festat kryesore fetare të kalendarit mysliman (tjetra, Kurban Bajrami, shënon fundin e haxhi, pelegrinazhi në Mekë që të gjithë muslimanët pritet ta kryejnë të paktën një herë në jetë nëse janë të aftë financiarisht dhe fizikisht). Në disa komunitete Fitër Bajrami është mjaft i përpunuar: fëmijët veshin rroba të reja, gratë vishen me të bardha, piqen pasta të veçanta, shkëmbehen dhurata, vizitohen varret e të afërmve dhe njerëzit mblidhen për ushqim familjar dhe për t’u falur në xhami.
This article was most recently revised and updated by Adam Augustyn.
Pershtati per ALBDREAMS MEDIA : Rush Dragu
