Vasel Gilaj- New York
Nje nder publicistet, shkrimtaret, studiuesit dhe historianet me te spikatur te Malsise se Madhe dhe vecanarisht po per Malsine e Madhe, per historine dhe trashigimin e saj, ne 30 – vitet e fundit eshte dhe do mbetet Ndue Bacaj. Pikerishte per kte kontribut Bashkia e Malsisë së Madhe e ka nderuar me titullin e lartë “Qytetar Nderi” i treves se tij, qe e lindi dhe e rriti.
Ndue Bacaj eshte nga Bajza e Kastratit i vitlindjes 1954, me banim ne qytetin e koplikut, me profesion agronom profesion ne te cilin ka punuar per shume vite e zona te Malsise, para viteve 1990, duhet vecuar se qe aso kohe Bacaj, ka spikatur ne kte fushe por ne pa mundesi qe te shkruante dhe botonte, deshmi per kte eshte gjuha e folur dhe e shkruar italiane para viteve 1990. Fillimet ne publicistike i ka ne gazeten “Malesia”, e me pas edhe ne disa gazeta te tjera si “Shqiperia Etnike”, Gazeta ”55”, “Tv Kopliku”revista “Shkaba”, “Fjala”, gazeta “Zani i Malsise”, ne revisten online “Alb Dreams”, në gazeten Dielli ne SHBA etj. Ndue Bacaj eshte gjithashtu autor teksti i 19 dokumentareve televizive, ka marre pjese ne disa simpoziume historike dhe shkencore te organizuara si ne Shkoder, Tuz, Prishtine, Namur (Belgjikë) e deri ne SHBA e tjer. Vitet e fundit fale punes se tij, vertet shkencore ka arritur te botoje jo pak por 7 libra me vlera te medha historike dhe etno – kulturore, te Malesise. Te cilet jane.! Kryekryengritja e Malesise se Madhe kunder Perandorise 1911, Rrethimi i Shkodres 1912-1913 dhe Malesoret, Lufta e Koplikut 1920 dhe ngjarjet që I parapinë, Malesia e Madhe kunder… Muzeu i Etnografik i Malesise, At Gjergj Fishta Patrioti i Madh Pendartë i Kombit Shqiptar dhe 15 shekuj kristianizem në mes dy kryeqyteteve të Ilirisë (Shkodër-Medun). E vecanta e z. Bacaj eshte fakti se studimet i ka te bazuara mbi referenca prandaj kane marr nje vemendje dhe vlersim te larte historik, perfshi edhe figura te ndryshme te historise tone ne pergjithesi e asaj te Malsise ne vecanti, c’ ka sot ndodhe jo shpesh….Ndue Bacaj ka qene sekretar ne ishe Bashkine Koplik perfaqesues i Partise Demokratike te Shqiperise. Per disa vite ka punuar prane Nen/ Prefektures Malsi e Madhe. Pikerishte per gjithe kte kontribut dhe ne disa fusha te jetes, si dhe si qytetar e familjar model. Bashkia e Malsise se Madhe, kur Bacaj tashme po u afrohet 70 – viteve, e ku priten ende edhe botime te tjera prej ktij autori, brilant dhe te vecante e ka shpallur “Qytetar Nderi” te saj. C’ ka Ndue Bacaj e meriton plotesisht. Urime miku dhe bashkepuntori yne i vecante. Mos u ndal po presim te lexojme te tjera vepra letrare prej teje Mirnjohje.